Stress onder jongeren
Door SO 04/09/2023
Recente onderzoeksgegevens schetsen een beeld van stress onder jongeren. In 2021 en 2022 was er een enorme piek van stressgevoelens onder jongeren, maar we zien in 2023 een voorzichtige daling. In maart 2023 voelde 47% van de jongeren zich in de laatste 4 weken (zeer) vaak gestrest. Sommige situaties zorgden voor meer stress bij jongeren dan andere. De meeste stress werd veroorzaakt door school (29%), de combinatie van alles wat jongeren moeten doen (27%), de mening van anderen (15%) en eigen problemen (16%). De ervaren stress door de coronasituatie daalde in een jaar tijd van 20% in maart 2022 naar 7% in maart 2023.
In maart 2023 gaven 1.668 jongeren met mentale klachten antwoord op de vraag hoe het komt dat ze niet lekker in hun vel zitten. Belangrijke factor hierin blijkt prestatiedruk. Veel jongeren geven aan dat ze het erg druk hebben. Er is weinig vrije tijd, alles is volgepland en het is lastig om te schrappen. Ze hebben bijvoorbeeld veel huiswerk op de middelbare school, willen studievertraging inhalen, werken om de studieschuld in te perken of hebben een baan met hoge werkdruk. Bij sommigen komt daar nog de mantelzorg voor een ziek familielid bovenop. Eigenlijk, zeggen sommige jongeren, hebben ze geen tijd om bij te komen en leuke dingen te doen met familie en vrienden. Voor anderen zorgen de sociale afspraken alleen nog maar voor meer druk in hun leven. Prioriteren lukt niet meer.
De drukte komt deels door de prestatiedruk die jongeren ervaren, of wordt erdoor versterkt. Ze hebben het gevoel dat ze alles moeten kunnen en vergelijken zich met anderen die meer hebben bereikt dan zijzelf. Een inkijkje in andermans perfecte ‘insta-leven’ is versterkt sinds de komst van social media. Realistische doelen worden voorbijgestreefd en dus neemt de druk toe. Een paar jongeren zeggen dat ze hoge eisen aan zichzelf stellen. Anderen ervaren al het werken en studeren als zinloos en zouden het liefst niets meer hoeven.
Het is opvallend dat jongeren alle ballen die zij hoog te houden hebben bewust opmerken als ‘taak’. We hebben te maken met zelfbewuste reflecterende jongeren. Iets wat we als maatschappij proberen te versterken. Echter zit daar ook een keerzijde aan. Is hetgeen waar zij zichzelf mee vergelijken wel realistisch en kunnen we nog tevreden zijn met hetgeen wat we hebben of streven we tegenwoordig altijd ‘meer’ na. Het lijkt wel alsof we met elkaar een mindset hebben gecreëerd van ontevredenheid. Het moet altijd beter kunnen. Ambitie hebben is een mooie eigenschap, maar laten we ons ook af en toe eens vervelen. In momenten van stilte en verveling ontstaan vaak de beste ideeën.
